Wat is Retro Gaming?

Introductie

"Retro gaming, ook wel classic gaming of old school gaming genoemd, is het spelen en verzamelen van computers, consoles en videogames uit eerdere decennia." Aldus Wikipedia.

In deze blog wil ik samen met jou ontdekken wat retro gaming is. Wat maakt iets retro of classic? Ook nemen we een sprong en bekijken we oppervlakkig de computers en consoles die als retro beschouwd mogen worden.

Wat vind jij de grens van retro gaming? Voor mijn gevoel is retro alles tot en met de PlayStation 1 en wellicht de GameCube. Volgens ChatGPT is een console retro na 25 jaar, dat zou betekenen dat de originele Xbox volgend jaar retro is. Voor mij bijzonder om voor te stellen. Ik kan me zo goed herinneren dat ik Ninja Gaiden uitspeelde op "Path of the Mentor – Very Hard" alleen maar om erachter te komen dat er ook een punishing difficulty bestaat. 😂😂😂

Dat brengt mij bij het volgende onderdeel: oude games zijn moeilijk...

Als je nu een oude game oppakt en merkt dat je er niet meer zo goed in bent als dat je ooit was zou je misschien denken dat je minder goed bent geworden. Dit gevoel zullen veel van ons hebben. Echter gaat dit niet altijd op, zo ben ik, en jij vast ook, inmiddels meer 'games literate' geworden. een soort game-geletterd dus. Daarmee bedoel ik dat ik nu sneller doorheb wat een game van me verwacht: hoe de besturing werkt, hoe moeilijkheidsgraad wordt opgebouwd en waarom een bepaald stuk expres lastig is gemaakt. Vroeger speelde ik gewoon en hoopte ik het te halen. Ik leerde levels vaak uit mijn hoofd en creëerde muscle memory. Nu zie ik eerder de patronen en bedoelingen achter het ontwerp. 

Ik zei het al even, levels uit mn hoofd leren... wat mij nu vooral opvalt, nu ik met meer ervaring oude games speel, is dat er (hoewel logisch) weinig Quality of Life (QoL)-verbeteringen in zitten.
QoL zijn kleine verbeteringen die het fijner maken om een game te spelen. Denk aan verbeteringen aan besturing. Een mooi voorbeeld hiervan is hoe oude games/developers in het begin van 3D nog niet wisten hoe ze om moesten gaan met camera controls. Soms was deze (niet)inverted, semi-automatisch of de beruchte c-knop camera van de Nintendo 64, allemaal horrible. Inmiddels is daar veel aan verbeterd en is er een industriestandaard ontstaan. Meer weten over QoL? Check deze blog over QoL!

De cycle time in oude games is soms ook erg punishing. Denk maar aan Ghosts 'n Goblins, een paar foutjes en je begint weer helemaal opnieuw. De grap met deze game is ook nog dat het ontworpen is om je hoe dan ook meerdere keren te laten sterven en dat je veel stukken uit je hoofd moet leren. Goed om in gedachten te houden is dat veel van deze games origineel ontworpen zijn om je kwartje van je af te pakken in de arcade. Moderne games doen dit vaak niet meer, je hebt de game al gekocht dus geld valt er niet meer te verdienen. En als er wel punishing elementen in zitten is de cycle time zo kort dat het niet meer frustrerend is. Denk aan Super Meat Boy of Celeste.

Er zijn zeker nog games die de moeilijkheid in ere houden en juist gemaakt zijn om punishing te zijn. Denk aan de From Software Souls-serie en verwanten. Maar ook hier zijn QoL-verbeteringen gedaan, zodat ook de speler die het niet op eigen kracht kan uitspelen hulp kan inschakelen. Zelf probeer ik altijd minimaal één keer elke FromSoft Souls-like solo uit te spelen omdat ik daar veel voldoening uit haal.

Hardware

Moderne hardware

 

TL;DR: Ook emulatie-devices brengen ons enorme QoL-verbeteringen.

Het herleven van oude games op moderne hardware is natuurlijk geweldig. Denk aan prachtige schermpjes met resoluties die een perfecte veelvoud zijn van de originele schermen. Hierdoor kunnen we oude games beleven met een kwaliteit die vroeger ondenkbaar was.

Moderne hardware stelt ons in staat om urenlang te spelen, op te laden met USB-C kabeltjes, wanneer we maar willen. Geen zorgen meer over batterijen. Als 8-jarige had ik dat de beste uitvinding ooit gevonden. Ik kan me goed herinneren dat ik me dood verveelde op de achterbank van de auto richting wintersport in Oostenrijk, terwijl mijn oplaadbare batterijen al drie keer waren overleden na een paar uurtjes spelen. Save states? Ho maar!

Het gemak dat moderne hardware ons brengt is geweldig. Denk aan de Miyoo Mini Plus met OnionOS of de modernere TrimUI Brick met NextUI. Sleep en resume? Echt amazing!

Natuurlijk heeft emulatie zijn beperkingen. Zo is het nooit exact hetzelfde als spelen op een originele chip. Soms zijn er vreemde bugs of draait een game net te snel of te langzaam. En ook al zijn CRT-schermen technisch inferieur, ze geven de games toch een bepaalde charme. De games zijn er immers ook voor ontworpen.

Originele hardware

Een andere manier om oude games te beleven is op originele hardware. Hiervan zou je verwachten dat dit de ultieme ervaring is. Echter loop je vrij snel tegen allerlei setup-problemen aan. Ik ben zelf een tijdje bezig geweest met het bouwen van de ultieme SNES-ervaring: een One-Chip SNES, een retrobright-behandeling, een 4K HDMI-scaler, Bluetooth 8bitdo controllers, cartridges van Marktplaats, kabels en adapters uit China. En nu, tientallen uren later, kan ik eindelijk genieten van Yoshi’s Island op een 4K-tv met een moderne controller. Amazing!

Maar soms is het veel moeite. Als je bijvoorbeeld een oude console hebt gekocht, moet je die alsnog aansluiten op je 65-inch tv. Je moet dan een analoog signaal omzetten naar HDMI. Dan kom je in de rabbit hole van scalers terecht. Ikzelf gebruik de RetroScaler, een relatief goedkope en degelijke oplossing. Let wel: gebruik altijd goede kabels.

Gemodde originele hardware

Niets speelt fijner dan een originele Game Boy. Voor mij is dat de Pocket of de Color. Deze hebben een enorm fijne D-pad. Geen enkel modern apparaat voelt zo goed aan voor Game Boy-games. Maar laten we ze naar 2025 tillen door ze te modden!

Er is een community ontstaan van creatievelingen. Sommigen modden originele hardware, anderen ontwikkelen de mods, en weer anderen produceren ze op grotere schaal. YouTube staat vol met legendarische modders. Denk aan HDMI-mods, custom shells, gouden knoppen en ongelooflijke creaties.

Voor mij is dit het beste van twee werelden: originele chip, maar met moderne luxe. Denk aan schermen met backlight, oplaadbare batterijen via USB-C en transparante shells die het vakmanschap van de originele hardware laten zien.

Dat vakmanschap is indrukwekkend. Een Game Boy openmaken die 30 jaar geleden met zorg is gebouwd, is magisch. Je ziet slimme ontwerpkeuzes, trywing-schroeven, knoppen die maar op één manier passen en zelfs potloodkrabbeltjes op het moederbord. Wie heeft dat ooit geschreven? Wat is diegene nu aan het doen? Onbeantwoordbare vragen die een bijzondere charme met zich meebrengen.

Mocht je geen zin hebben om zelf de soldeerbout op te pakken kun je ook even deze pagina checken, hier vind je al mijn mods die te koop staan. 

Generaties

Een Redditor met de naam Iamn0man kwam met een briljante theorie: consoles opdelen in geologische tijdperken.

Precambrium (tijdperk van het eerste leven)

• Eerste generatie (Pong): Elektronische spelletjes op je tv zijn een ding!

Paleozoïcum (antiek leven)

• Tweede generatie (Atari 2600): GENERATIONELE SPRONG: tientallen tot honderden games op één apparaat!
• Derde generatie (NES): 8-bit, sprites!
• Vierde generatie (MegaDrive): 16-bit power!

Mesozoïcum (midden-leven)

• Vijfde generatie (PS1): 3D gaming!
• Zesde generatie (Xbox): Betere 3D!

Kenozoïcum (nu)

• Zevende generatie (PS3): Altijd online, microtransacties.
• Achtste generatie (PS4): Mooier beeld en geluid.
• Negende generatie (PS5): Remasters, VR als serieuze optie.

 

Retro PC Gaming

Waar consoles een relatief overzichtelijke ontwikkeling doormaakten, voelde PC gaming voor mij altijd als het Wilde Westen – vol briljante innovaties én frustrerende configuraties.

Software

Shareware & klassiekers

Installeren was een avontuur op zich. Ik herinner me nog goed hoe ik als kind over de vlooienmarkt liep, op zoek naar diskettes. Vaak kwam ik dan dingen tegen zoals Jazz jack rabbit, jill of the jungle of Doom II. Eén keer zag ik daar zelfs iemand met een indrukwekkende set-up die live honderden games zat te kopiëren. Je kon er letterlijk een stapeltje diskettes uitkiezen en die vers van de pers meenemen. Als tienjarige had ik geen idee wat auteursrechten waren, en dit voelde als de normaalste zaak van de wereld.

Thuis begon dan het echte werk: installeren. Dan zat je bij diskette drie van vier, en bleek net die ene corrupt. Kon je weer helemaal opnieuw beginnen. Maar die hele ervaring – dat zoeken, uitpakken, hopen dat het werkte – dat vond ik magisch. In die tijd wist ik vaak niet waar ik überhaupt aan nieuwe games moest komen. Ik was een van de eersten met een PC in de buurt, en haalde mijn games vooral van die markten of uit magazines.

LAN-parties & multiplay magic

Nog voordat online gamen normaal was, hadden we LAN-party’s. Je verzamelde je PC-kast, tilde een loodzware CRT-monitor de auto in (vaak bracht de moeder van een vriend je nog), en dan bouwde je samen bij iemand thuis de hele set-up op. Urenlang bezig met kabels trekken, IP-adressen instellen, games installeren en dan eindelijk los in Quake III, Unreal Tournament of Counter-Strike 1.6. Soms sliep je daar, soms sliep je niet. Maar wat een herinneringen. Dit was gamen op z'n rauwst en gezelligst. 

Mods en user-generated content

PC-gaming draaide niet alleen om spelen, maar ook om maken. Ik vond het geweldig om te ontdekken dat je games kon modden. Soms was het simpel zoals een config bestandje bijwerken van GTA: San Andreas waardoor het wel met een redelijk framerate speelde. Maar andere maakte ook complete makeovers — zoals Half-Life dat Counter-Strike werd, of Warcraft III dat de geboortegrond was van DOTA — er zat zoveel creativiteit in de community. Veel PC-gamers waren vaak ook makers, en dat vond ik echt geweldig.

Emulatie en DOSBox

Je kunt natuurlijk proberen op marktplaats een mooie 486 pc te kopen. Ga er voor, t is awesome! Maar voor wie het iets makkelijker wil maken: zoek even naar tools als DOSBox, PCem of ScummVM. Daarmee draai je klassiekers op moderne hardware, zonder gedoe met corrupte floppies. Best fijn.

Meteen wat klasdiekers herleven? Kijk ook even op playdosgames.com

Wat mensen vinden van retro gaming

Retro gaming is een containerbegrip, zoveel is me duidelijk geworden. In deze door mij gestarte Reddit-thread kwamen tientallen reacties binnen. Sommigen filosofisch, anderen praktisch, en sommigen gewoon nuchter: "oude games zijn gewoon oude games".

Een belangrijk topic: wanneer is iets retro? Daar verschillen de meningen sterk over. Voor sommigen is alles tot en met de 4e generatie retro, anderen rekenen ook de PS2 en originele Xbox mee.

De theorie van Iamn0man was briljant. Van het Precambrium tot het Kenozoïcum, met elke generatie als technologische sprong.

Retro gaming gaat niet alleen over nostalgie. Sommigen ontdekken nu pas oude games en voelen alsnog magie. Iemand zei dat hij pas recent Dragon Quest en Doom ontdekte, en er verliefd op werd.

Een ander zei het perfect:

"I miss a time when games were games, not movies. Where skill and reflexes mattered."

Sommigen zweren bij originele hardware, anderen bij moderne comfort zoals USB-C, sleep/resume en heldere schermen.

"I'm making my past self (and let’s say, inner child) pretty happy."

Nawoord

Leuk dat je tot hier hebt meegelezen. Het was geweldig om deze blog te schrijven en de retro community op een nieuwe manier te leren kennen.

Natuurlijk zijn er duizend dingen die ik niet beschreven heb, zo waren er natuurlijk arcades, zijn er tientallen consoles waarvan ik het bestaan niet ken. Voel je vrij om deze blog aan te vullen in de comments! 

Mocht je deze blog leuk vinden, voel je vrij om te quoten, te delen of uit te printen en lekker retro nog eens door te nemen.

- Xxx -

Jorne
info@retrogear.nl